ΑΝΟΙΚΤΑ  9.00 - 16.00

Συλλογή ανά χρονολογικό κατάλογο

Συντάχθηκε απο τον/την Δρ. Αθανάσιος Χρήστου

17ος – 18ος αιώνας

Δημοτική Πινακοθήκη φιλοξενεί μια μικρή ομάδα έργων του 17ου και 18ου αιώνα. Πρόκειται για τέσσερις αγιογραφίες που προέρχονται από την εκκλησία του Α’ Δημοτικού Νεκροταφείου της Κέρκυρας που μεταφέρθηκαν στην Πινακοθήκη για σωστικούς κυρίως λόγους. Είναι έργα που τεκμηριώνουν τη σταδιακή απομάκρυνση από τα εικονογραφικά πρότυπα της βυζαντινής τέχνης και την ενσωμάτωση τύπων από την ιταλική, και ειδικότερα την βενετσιάνικη, τέχνη της Αναγέννησης, του Μανιρισμού και του Μπαρόκ. Δημιουργίες των κρητικών ζωγράφων Μιχαήλ Δαμασκηνού και Εμμανουήλ Λαμπάρδου, τα έργα αυτά επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό τις επόμενες γενιές των κερκυραίων καλλιτεχνών που εικονογραφούν εκκλησίες στην πόλη και στην ύπαιθρο του νησιού. Στην «Αποτομή του Προδρόμου» του Δαμασκηνού είναι εμφανής ο συνδυασμός βυζαντινών και δυτικών στοιχείων σε μια νέα ενότητα. Έτσι οι άγγελοι χρησιμοποιούν τύπους της βυζαντινής τέχνης, τα πρόσωπα που εικονίζονται επηρεάζονται από παραστάσεις της Αναγέννησης και πιο συγκεκριμένα από έργα του Veronese. Τα ίδια χαρακτηριστικά παρατηρούνται και στον «Λιθοβολισμό του Αγίου Στεφάνου», όπου οι ιταλικές επιδράσεις είναι ακόμη πιο έντονες, αφού τονίζονται ιδιαίτερα τα μανιεριστικά στοιχεία και η σχέση του καλλιτέχνη με το ζωγραφικό έργο του Giulio Romano. Στο «Μη μου Άπτου» του Λαμπάρδου εμφανίζονται παγιωμένες οι μορφές που έχει επιβάλλει η Κρητική Σχολή. Ωστόσο είναι και εδώ εμφανείς οι επιρροές που δέχθηκαν οι κρητικοί ζωγράφοι από την δυτική τέχνη και την υστερογοτθική περίοδο, όπως αντανακλώνται κυρίως στη μορφή της Μαγδαληνής.

19ος αιώνας

Μια πλειάδα κερκυραίων δημιουργών εκπροσωπούνται με έργα τους στις συλλογές της Δημοτικής Πιναθήκης. Ο 19ος αιώνας αποτελεί δίχως άλλο την πιο σημαντική περίοδο της νεώτερης κερκυραϊκής ζωγραφικής με δημιουργούς που κινούνται με άνεση σε όλα τα θεματογραφικά πεδία και ενσωματώνουν στο έργο τους στοιχεία από διάφορες στυλιστικές κατευθύνσεις. Σημαντικά έργα από τις αρχές του 19ου αιώνα είναι αυτά των μελών της οικογένειας Προσαλέντη. Τόσο ο Σπυρίδων όσο και ο Παύλος Ποσαλέντης ο νεώτερος δίνουν έργα που διακρίνονται από τη μία πλευρά για την χρησιμοποίηση ενός κλασικιστικού σχεδίου και από την άλλη ενός ρομαντικού χρωματικού πάθους. Πρόκειται για συνδυασμό που στο έργο του πρώτου «Πολεμιστής του ‘21» οδηγεί σε μια εξιδανίκευση της μορφής και στην ανάδειξη των ηρωικών χαρακτηριστικών της παράστασης. Στους «Άραβες Μουσικούς» του δεύτερου έχουμε την επιβολή της ηθογραφικής σκηνής που σημαίνει τόσο την χρησιμοποίηση ενός ρεαλιστικού λεξιλογίου όσο και την ενασχόληση με κοινά καθημερινά θέματα. Σε αυτήν την κατεύθυνση ο Παύλος Προσαλέντης ο νεώτερος δεν αρκείται μόνο στη φυσιογνωμική ομοιότητα των μουσικών αλλά προχωρεί ακόμη περισσότερο φτάνοντας σε μια καθαρά ψυχολογική ερμηνεία των μορφών. Ο Χαράλαμπος Παχής φιλοξενείται με ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά θέματα στη συλλογή, τη «Δολοφονία του Καποδίστρια», στο οποίο χρησιμοποιεί μια σειρά νέων στοιχείων για την κερκυραϊκή ζωγραφική. Στο έργο συνδυάζονται με θαυμάσιο τρόπο ακρίβεια του σχεδίου και λαϊκότροπα στοιχεία, ενώ το χρώμα υποβάλλει και αυτό το τραγικό περιεχόμενο της παράστασης. Στον κύκλο της ηθογραφίας κινείται και ο Περικλής Τσιριγώτης που με τον «Χαρτομάντη» του δίνει ένα πραγματικά εξαιρετικό έργο, στο οποίο κυριαρχούν τα ρεαλιστικά χαρακτηριστικά και η ψυχογράφηση των προσώπων. Λάτρεις της τοπιογραφίας οι κερκυραίοι υδατογράφοι Άγγελος Γιαλλινάς και Σπυρίδων Σκαρβέλης χαρακτηρίζονται για την απόδοση της ιδιαίτερης ατμόσφαιρας της Κέρκυρας. Στο μεταίχμιο ανάμεσα στη ζωγραφική της υπαίθρου και σε ένα περιορισμένο ιμπρεσσιονιστικό ιδίωμα ενδιαφέρονται κυρίως για το ρόλο του φωτός στη ζωγραφική επιφάνεια. Δουλεύοντας με την μικρή χαρακτηριστική πινελιά δεν αποσυνθέτουν ολότελα τις φόρμες αλλά κατορθώνουν να δώσουν την εντύπωση του στιγμιαίου και του μεταβλητού και να αποδώσουν με εξαίρετο τρόπο τις μεταπτώσεις του φωτός. Με τον Γεώργιο Σαμαρτζή κλείνει και ο κύκλος των σημαντικών κερκυραίων δημιουργών του 19ου αιώνα που έργα τους βρίσκονται στη Δημοτική Πινακοθήκη. Με θεματογραφικά ενδιαφέροντα που εκτείνονται σε κάθε περιοχή ο καλλιτέχνης βασίζεται περισσότερο σε ένα ακαδημαϊκό ιδίωμα στις προσωπογραφίες του, στις οποίες επικρατούν τα βαριά χρώματα και η ακρίβεια του σχεδίου. Στις ηθογραφικές συνθέσεις του κυρίαρχο είναι το ρεαλιστικό λεξιλόγιο και η αγάπη του στους υποβλητικούς χρωματικούς τόνους. Στην τοπιογραφία του τέλος ενσωματώνει κυρίως ιμπρεσσιονιστικά στοιχεία με τον βασικό ρόλο να κρατούν το φως, η γρήγορη πινελιά και το πλούσιο χρώμα.

20ος αιώνας

Σημαντικούς δημιουργούς έχει να επιδείξει η κερκυραϊκή τέχνη και κατά τον 20ου αιώνα. Μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές προσπάθειες, τόσο στη ζωγραφική όσο και στη χαρακτική, φιλοξενεί στους χώρους της η Δημοτική Πινακοθήκη. Καλλιτέχνες όπως ο Μάρκος Ζαβιτζιάνος, ο Λυκούργος Κογεβίνας, ο Νικόλαος Βεντούρας, η Αγλαΐα Παπά, ο Νίκος Ζερβός, ο Άγγελος Κόντης, ο Φίλιππος Μάκοτσις, ο Στέφανος Τριβώλης με τα έργα τους αποδεικνύουν τη συνεπή πορεία που ακολούθησε η τέχνη στην Κέρκυρα. Στη χαρακτική με την τριάδα των κερκυραίων δημιουργών έχουμε μια από τις σπουδαιότερες περιόδους όχι μόνο της κερκυραϊκής αλλά γενικότερα της νεοελληνικής χαρακτικής. Ο Ζαβιτζιάνος προσανατολίζεται προς μια τέχνη, που είχε ως σημείο αναφοράς από τη μία έναν ρεαλισμό με σαφείς προεκτάσεις κοινωνικής κριτικής, από την άλλη τη θέληση να δώσει ένα έργο που να απευθύνεται σε ευρύτερα στρώματα. Η τεχνική που προτιμά είναι η χαλκογραφία που του δίνει τη δυνατότητα να αποτυπώσει με τη δύναμη του σχεδίου του και την καταγραφή των λεπτομερειών, τις οποίες θεωρεί απαραίτητες, τα κείμενα που εικονογραφεί. Ο Λυκούργος Κογεβίνας γοητευμένος από τις κατακτήσεις της γαλλικής τοπιογραφίας προσανατολίζεται στην απόδοση μνημείων και τοπίων από τον ελληνικό χώρο. Χρησιμοποιεί την τεχνική της χαλκογραφίας, η οποία του επιτρέπει να αναδείξει τα σχεδιαστικά στοιχεία του έργου του και την αφηγηματική δύναμη της εικόνας. Ο Νικόλαος Βεντούρας μετατρέπει την χαρακτική του σε εσωτερικό βίωμα και όραμα. Έχει ως αφετηρία του την οπτική πραγματικότητα αλλά ποτέ δεν περιορίζεται στην απλή καταγραφή της. Βιώνει την παράσταση, αναζητεί την εσωτερική της αρμονία, αναπαράγει το όραμά του. Ξεκινά από τα πιο συνηθισμένα θέματα, κυρίως καράβια, γωνιές της πόλης της Κέρκυρας και τοπία της υπαίθρου της, για να τα μετατρέψει σε εικόνες που διακρίνονται για την ποιητική τους φωνή. Στη ζωγραφική έχουμε τις προσπάθειες των κερκυραίων υδατογράφων που συνεχίζουν την παράδοση του προηγούμενου αιώνα. Σε πιο παραδοσιακές φόρμες ο Στέφανος Τριβώλης, με τολμηρά ανοίγματα σε μια εξπρεσιονιστική γλώσσα ο Άγγελος Κόντης. Πιστός στην τοπιογραφία μένει και ο Νίκος Ζερβός με μια ζωγραφική υπαιθριστικών τάσεων που ενσωματώνει στοιχεία κυρίως από τη γαλλική παράδοση. Η καλλιτέχνης που πρώτη θα περάσει σε αφαιρετικές διατυπώσεις είναι η Αγλαΐα Παπά, η οποία ασχολήθηκε ιδιαίτερα και με την προσωπογραφία. Η Παπά ξεκινώντας από τον ρεαλισμό γρήγορα βρήκε το δρόμο της στην αφαίρεση δίνοντας έργα που διακρίνονται για τον χρωματικό τους πλούτο, τη συνθετική στιβαρότητα και τον εσωτερικό τους ρυθμό.

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Παλαιά Ανάκτορα (Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου)
Κέρκυρα 491 00, Ελλάδα
Τηλ:2661 048690

News & Press

Press Room
CM News